Kanseri Önlemek İçin Tedbirler
Öğr.Gör.Uz.Dr.Huriye Ş.Kızıltan
Sigara ya da sigara gibi kansere sebep olan maddeleri bırakmak önemli ölçüde kanser riskini azaltıyor.Mesela sigarayı bıraktıktan sonra buna bağlı hastalıkların riski 1-2 yıl içinde yarıya iner ,yıllar geçtikçe daha da azalarak 10 yılda hiç sigara içmemişlerinkine yaklaşır.Günde 2 paket sigara içenlerde hiç içmeyenlere oranla akciğer kanseri riski 10 kat daha fazladır.2 paketten fazla sigara içenlerin akciğer kanserine yakalanma olasılığı %20 dir.Sigara içenlerde içmeyenlere oranla başka kanserlere de yakalanma riski daha fazladır.
sigara: Sigara, kansere neden olan risk faktörlerinin en önemlisidir. Başta akciğer olmak üzere, ağız, gırtlak, yemek borusu, rahim ağzı, pankreas, mesane kanserleri ve hatta 30 yaşın üzerindekilerde lösemilerin nedeni sigara tiryakiliğidir.
Alkol: Karaciğer, ağız, meme, yemek borusu kanserlerine yol açar.
Şişmanlık: Rahim, kalın bağırsak, menopoz sonrası meme, safra kesesi ve böbrek kanserleri riskini artırır. Özellikle gelişmiş ülkeler için önemlidir. Erkeklerde her 7, kadınlarda ise her 5 kanserden birinin nedeni şişmanlıktır.
Sebze ve meyve tüketiminin azlığı: Yemeklerde A ve C vitaminli besinler daima bulunmalıdır.Katı yağ yerine bitkisel sıvı yağ kullanılmalıdır.Bol miktarda kepek,sebze,meyve ,posası,karnabahar ve lahana tüketilmelidir.Bunların az tüketilmesi kalın bağırsak, mide, akciğer, yemek borusu kanserleri için risk faktörüdür.Tuz veya nitritlerle konserve edilen işlenmiş besinler çok yenilmemelidir.
Hareketsizlik: Meme, kalın bağırsak ve prostat kanserleri de günlük fiziksel aktivitenin azlığıyla ilişkili bulunmuştur.
Güvenli olmayan cinsel ilişki: Cinsel ilişkiyle bulaşan ‘humanpapilloma virüsleri’ (HPV) her yıl 500 bin kadının rahim ağzı kanserine yakalanmasına neden olmaktadır. Son yıllarda geliştirilen HPV aşısı sayesinde bu kanser türünün azalacağı umulmaktadır.
Evde katı yakıt kullanılması: Özellikle havalandırılması iyi olmayan evlerde katı yakıt kullanılması Akciğer Kanseririskini artırır.
Hava kirliliği: Akciğer kanseri için risk faktörüdür.
Steril olmayan enjeksiyonlar: C ve B tipi hepatit virüslerinin bulaşmasıyla karaciğer kanseri riski artmaktadır.